Fris

Fris is de eerste milliseconde

Fris is de eerste milliseconde van geraakt zien voordat je erover begint denken. Fris is tegenovergestelde van conceptueel, het tegenovergestelde van een vooropgezet idee of een thema.

Fris is het gevoel van vrijheid, verrassing, plezier en ruimte.

Fris is de ervaring van nieuw, en het gevoel van vertrouwd. Waar je al intiem vertrouwd mee bent is de belichaamde herinnering hoe je als kind het nu ervaarde en alles op enig moment nieuw en had je geen tot weinig idee over.

Het tegenovergestelde van fris: conceptueel 

Als je op zoek gaat naar je idee of naar een gekozen thema, creëer je hiermee een mentale filter waardoor je alles wat onderweg tegenkomt wat niet te maken heeft met je idee en je gekozen thema niet kan binnenkomen. Het wordt gefilterd door je mentale voorinstelling.

Wat niet met je thema te maken heeft maar wat je onderweg wel tegenkomt, en wat je zintuigelijk wel ervaart als fris merk je niet of nauwelijks op of je wimpelt iets wat je zomaar ziet weg, want het past niet bij je thema. Jouw voorinstelling hier is de intentie van jouw thema gebaseerd op het bedachte concept. met voorinstellingen die je in jezelf zet. Zo kijk je conceptueel om je heen, met de voorinstellingen van de voorinstellingen die filteren wat wel en niet bij je conceptthema hoort. En ga je op zoek gaat naar wat bij je thema past.

Dit is ook een manier van creativiteit, en veel kunst is zo ontstaan. In de conceptuele benadering ligt de nadruk op het eindproduct en de maker zelf. 

In deze benadering van 'fris' is wat onderzoekt, en niet zoekt, het proces van waarneming met de 3 stadia van Miksang.

Directe waarneming

Fris komt voort uit de instelling van te voren geen idee hebben, van beschikbaar zijn zodat je de directe ervaring van geraakt zien kan ervaren.

Fris is de directe ervaring van geraakt zien, voordat je er een idee over krijgt, voordat je er actief redenerend over gaat nadenken.

Fris is geen speciaal talent

Fris iets niet iets wat je van buiten naar binnen moet halen. Jij, en iedereen, wordt geboren met een frisse blik en zodra je als baby je ogen opende zag je alles als nieuw, voor het eerst, vol verwondering: compleet fris.

Nu je volwassen bent kan je dat nog steeds, maar ben je dit grotendeels vergeten. Je bent vergeten dat je ieder moment fris kun zien, niet als theorie maar als ervaring. Je ervaart deze ervaringen van fris de hele dag door, maar je merk die ervaringen vaak niet meer bewust op. Omdat je goed zijn geworden in benoemen, weten wat het is, indelen in leuk en niet leuk en het willen weten wat het is.

De ervaring van 'fris' is niet altijd comfortabel

Het kan ook ongemakkelijk zijn om niet meteen te weten wat iets is of wat iets betekent. Het heeft moed nodig om je over te geven aan de ervaring van fris, om te vertrouwen dat alles al compleet en schitterend is in het allereerste moment van waarneming.

Het eerste moment is het beste moment

Wat je ziet in de eerste milliseconde, zodra je je ogen opent, is helemaal fris. Dit is het eerste moment van de directe visuele ervaring, waar je alles ervaart zoals het is: de ervaring, het geziene, de situatie en je hele zelf in verbinding.

Je hebt niet de tijd (gehad) om erover na te denken met je actieve redenerende geest. Je bent nog volledig in verbinding met het ruimtelijke aspect van je geest waar je intuïtief en open waarneemt. De denkende geest is nog in de ruststand.

Open ruimte

Het ruimtelijke is waar de flitsen van waarnemingen doorkomen en waar je deze opmerkt.

Het is de ruimte die ook de ruimte tussen je gedachten is, waar je geen idee hebt, totaal blanco, zonder referentiekader. 

De meesten van ons zijn weinig vertrouwd met het zijn zonder een referentiekader, dat kan zelfs angstige gevoelens teweeg brengen wat weer de reactie is van gedachten over dat we iets niet weten. Omdat we in ons volwassen versie nauwelijks meer weten wat het is om geen referenties te ervaren. Als baby was dit onze standaardinstelling en als kind was dit in de eerste jaren onze standaardinstelling :-)

Dit is de ruimte van beschikbaar zijn.

De open ruimte in jezelf is jouw basisruimte, die is er altijd, volkomen beschikbaar. Het is mogelijk en goed te weten dat je altijd op deze primordiale ruimte kan inleunen en op terugvallen. 

Je hebt de mogelijkheid van frisheid al

Je hoeft je niet bezig te houden met de ontwaakte staat van zijn of deze te cultiveren als iets nieuws in je systeem. Je realiseert je dat je die ontwaakte staat van frisheid al bezit. Alles wat je in je leven kunt waarderen en waarvan je kunt genieten, zoals het zien van een mooie bloem, het ervaren van prachtige situaties of het horen van mooie taal, leringen of muziek, komt voort uit die ontwaakte staat. ~ Chögyam Trungpa, uit 'The Profound Treasure of the Ocean of Wisdom'