Hoe kan fotograferen een discipline van spontaniteit zijn?
Het klinkt als een paradox: een discipline van spontaniteit.
Niets is minder waar.
Juist in mindfulness meditatie ontdek je dat je van tevoren nooit, echt nooit, weet welke gedachten omhoogkomen. Gedachten komen en gaan. In meditatie met aandacht dompel je je hierin onder; in het komen en gaan van de gedachten.
Niet zomaar onderdompelen, maar met een instructie.
Net zoals je je ook onderdompelt in het water van een zee, een meer of een rivier kan je doen omdat je de instructie van zwemmen hebt gekregen en geoefend. Tot je het zwemmen je zo eigen hebt gemaakt dat je niet meer nadenkt over de instructie; je zwemt, speelt en duikt en dompel je onder. Je speelt in het water en geniet van de verfrissing. In de zoute zee drijf je min of meer gewichtsloos of met je beweegt in een rivier met de stroom mee. Omdat je de discipline van het zwemmen onder de knie hebt gekregen, vaak spelenderwijs. Wat begon met een instructie én met begrenzing.
Eerst wat over discipline, meditatie en aandacht
De discipline van mindfulness meditatie is er één van vriendelijkheid, aandachtigheid en inzet. De bewuste inzet is de aandacht verdelen over het rustig ademhalen en iedere gedachte of wolk van gedachten opmerken, en herkennen wanneer je te veel denkt.
En dan laat je de opgemerkte gedachte of een wolk van gedachten los; je verschuift je aandacht van de gedachte of van de wolk van gedachten naar je ademhaling.
Loslaten in deze instructie is loslaten met vriendelijkheid.
Je laat los door de gedachte aan te raken, niet door de gedachte weg te willen of de gedachte neer te knuppelen of af te schieten.
Het is ‘touch & let go’ en niet ‘shoot & let go’
Het klinkt eenvoudig, maar let maar eens op hoe je over bepaalde opgemerkte gedachten denkt. Is het met vriendelijkheid of met ervan af willen?
Mindfulness meditatie is vooral de discipline van vrienden worden met jezelf; zodat je jezelf beter leert kennen en bevriend raakt met meer van jezelf, met je hele zelf.
Vertrouwd raken met jezelf
Als je stil gaat zitten om rustig te worden is het eerste wat vaak gebeurt is dat je merkt hoe onrustig je bent! Dat is best wel schrikken, want meditatie en mindfulness gaat toch over rust en kalmte?
Gaandeweg raak je vertrouwd met je vele gedachten, die doorgaand komen en gaan. Je raakt vertrouwd met emoties die komen, even verwijlen en weer gaan, en je raakt vertrouwd met kunnen zijn met emoties die zomaar omhoogkomen. Je raakt vertrouwd met hoe je je voelt terwijl je bewust stil en zo rechtop mogelijk zit. En je raakt vertrouwd met jezelf terwijl je de afwas doet, stofzuigt, schoonmaakt, sport, in een vergadering zit.
Je leert omarmen en je leert loslaten.
Meditatie is geen therapie, psychologie, een quick fix of een slow fix. In meditatie fixen we niks.
Mindfulness meditatie is een discipline van:
- herkennen
- erkennen
- loslaten
- aandacht trainen
- liefdevolle vriendelijkheid
- kunnen zijn met wat je ervaart
- leunen in het ruimtelijke deel van je geest; ook wel het niet-weten genoemd.
Het is een discipline van vriendelijkheid naar jezelf, en dus naar de ander, anderen en naar de wereld.
Discipline
Bij het woord discipline hebben we vaak gemengde gevoelens. Net zoals bij pap als ontbijt, de één vindt het heerlijk en de ander gruwelt ervan. Maar hoe je het ook wendt of keert, het blijft eenvoudigweg pap, volledig neutraal in zichzelf 😉
We hebben dezelfde soort gevoelens over discipline; de één vindt het heerlijk en een ander moet er weinig tot niets van hebben.
Als discipline weerstand in jou oproept is het omdat je de begrenzing die hierin zit niet accepteert.
Als je je ertoe aangetrokken voelt is het omdat het je aanmoedigt iets gezonds te doen.
Spontaniteit
Als je goed gegrond kan zijn en regelmatig en met vriendelijkheid met jezelf incheckt - met je hele zelf, met je lichaam en gedachten en gevoelens - laat je je innerlijke ruimte in jezelf toe. Er 'ontstaat' ruimte voor dat wat zich ontvouwt en wat jou tegemoet kan komen. Met ruimte in jezelf kan je wat je, schijnbaar zomaar, tegemoet komt toelaten.
Ieder moment kan er iets tevoorschijn komen wat jou raakt, onverwacht, uit het niets. Dit gebeurt eigenlijk al de hele dag door!
Je hebt zomaar zin in een kopje thee of koffie, krijgt onverwacht een ingeving, je ziet opeens regendruppels op het raam (voordat je verder gaat nadenken over het weer), ga je toch een andere route, zowel binnenshuis als buitenhuis. Kies je dat ene koekje en niet die andere, luister je even naar een geluidje, zie je een vogel overvliegen of zie je die op een naamstraatbord zitten.
Juist aandacht geven aan deze kleine momenten, is het oefenen van de discipline van spontaniteit.
Het verschil tussen spontaniteit en impulsiviteit
Een cruciaal verschil!
Spontaan is de ervaring van onverwacht, uit het niets, zomaar, en het voelt vreugdevol. Dit 'zomaar, onverwachts' merk je op in de openheid in jezelf, als een schokje. Altijd lijfelijk.
De impulsen van spontaniteit komen voort vanuit de ruimte in jezelf.
Deze impulsen van spontaniteit komen direct in je hart wat voelt als verbinding.
Je voelt de directe ervaring van verbondenheid in het nu; je bent gefocust en het voelt fijn.
Impulsiviteit lijkt dicht tegen een spontaniteit aan te liggen. Het verschil met de impulsen van spontaniteit is dat de impulsen van impulsiviteit meestal uit een nauwe ruimte in jezelf voortkomen. Vanuit verdediging, ongeduld, frustratie, ongeduld of zelfs uit over-enthousiasme wat eigenlijk een vorm van hoge snelheid is, of vanuit versnippering.
De voelkwaliteit van een impulsieve impuls is voelbaar anders.
> Vanuit het ruimtelijke deel van je geest komen de spontane impulsen.
> En vanuit het denkende deel van je geest komen de impulsieve impulsen.
Beide ervaar je en beide ken je ;-)
Maaruhh, je kan toch niet altijd spontaan iets zien?
Dat hoeft ook niet, maar het kan wel ;-)
Je hebt zoveel ruimte in jezelf dat je én de discipline van spontaan zien kan oefenen én ook nog gewoon kan functioneren. Je weet nog steeds hoe je je favoriete gerecht maakt en hoe je afspraken nakomt en je in het verkeer volgens de regels verplaatst!
Jouw leven kan wel een stuk leuker worden met het vaker toelaten van die momenten van spontaniteit. Zomaar iets zien, daar iets langer bij stilstaan en er even induiken.
Natuurlijkheid, spontaniteit en speelsheid zijn allemaal aspecten van de gewone geest die een glimp opvangt van de wereld van de dingen zoals ze zijn. Om dit leven volledig te leven, betekent dit alles te zien. De deur naar deze ervaring is het creatieve proces. Duik er alsjeblieft diep in. Geef het proces de kans om te doen waartoe het in staat is. Verbind je met het hele lichaam en geest. Als je dat vroeg of laat doet, zal deze grenzeloze manier van zijn je eigen zijn. Het zal nooit logisch zijn, en je zult het nooit aan iemand kunnen uitleggen, maar je zult het ervaren, en door dat te doen wordt het echt.
John Daidoo Lori
